Vô lăng ô tô là gì? Cấu tạo và cách đánh lái vô lăng xe ô tô

Vô lăng xe ô tô là gì?

Vô lăng xe ô tô hay bánh lái, tay lái là một bộ phận quan trọng nằm trong hệ thống điều khiển của ô tô. Vô lăng thường có dạng hình tròn, được tài xế trực tiếp sử dụng để điều khiển hướng di chuyển của xe. Nguyên lý hoạt động chung của vô lăng là chuyển đổi thao tác xoay/quay vô lăng của người lái thành chuyển động xoay các bánh trước của xe sang trái/phải theo phương thẳng đứng. Những vô lăng hiện đại ngày nay còn được tích hợp thêm các chức năng phụ, chẳng hạn như kiểm soát hành trình, điều khiển hệ thống âm thanh, khóa cửa,....

>>Xem thêm: 

• Cruise Control là gì? Chức năng và cách sử dụng trên xe ô tô
• Adaptive Cruise Control là gì? Phân biệt Cruise Control và Adaptive Cruise Control

Kích thước vô lăng xe ô tô

Kích thước của vô lăng rất quan trọng bởi nó liên quan đến nhiều bộ phận khác. Mỗi vô lăng thường đi với trụ lái riêng. Cấu trúc trụ lái lại phụ thuộc vào mỗi mẫu xe, với những chiếc đai ốc được làm để vừa vặn với vô lăng riêng. Do đó, không phải vô lăng nào cũng có thể lắp vào mọi chiếc xe.

Khi sản xuất, một số yếu tố sẽ ảnh hưởng đến việc xác định kích thước của vô lăng như kích thước cabin, loại xe, bán kính quay, kích thước vai người. Vô lăng xe ô tô thông thường sẽ có đường kính khoảng 36-40 cm.

Các công tắc, nút bấm và ký hiệu trên vô lăng xe ô tô

Nắm rõ các công tắc, nút bấm và ký hiệu trên vô lăng xe ô tô giúp đảm bảo lái xe an toàn hơn. Các công tắc, nút bấm và ký hiệu trên vô lăng xe thông thường sẽ không giống nhau hoàn toàn về vị trí hay thiết kế, tuy nhiên về cơ bản vẫn đảm bảo có chung các bộ phận sau đây:

• Còi xe đặt ở chính giữa của vô lăng
• Nút điều hướng, tăng giảm âm lượng, điều khiển bằng giọng nói, đàm thoại rảnh tay
• LIM: giới hạn tốc độ xe
• Cần điều khiển gạt nước:
  • MIST: gạt tức thời khi buông cần điều khiển gạt nước sẽ ngưng
  • AUTO/INT: gạt gián đoạn theo tốc độ tùy chỉnh, thông thường sẽ có nấc chỉnh để điều chỉnh tốc độ gạt nước
  • LO: gạt liên tục tốc độ thấp 
  • HI: gạt liên tục tốc độ cao nhất

Cấu tạo hệ thống lái xe ô tô

Không phải tất cả các vô lăng ô tô đều có cấu tạo giống nhau, nhưng thanh răng và trục vít là một trong những hệ thống phổ biến nhất. Nhìn chung, cấu tạo hệ thống lái xe ô tô cơ bản bao gồm: 

• Hệ thống thước lái và giá đỡ: Vô lăng gắn với một trục (được gọi là trụ lái) nối với thước lái (một bộ phận kim loại dài có răng cưa liên kết hai bánh trước với nhau). Cột lái và thanh răng được nối với nhau thông qua một trục chuyển đổi chuyển động quay gọi là các đăng lái, tới phần trục vít của thước lái.
• Tay lái trợ lực: Hầu hết các hệ thống lái của xe sẽ bao gồm một số loại trợ lực để giúp người lái dễ dàng xoay vô lăng hơn, gọi là trợ lực lái.

Hướng dẫn cách sử dụng vô lăng xe ô tô

Cách mở khóa vô lăng xe ô tô

Vô lăng bị khóa là tình trạng thường gặp khi lái xe. Nguyên nhân chính là do tài xế cố tình xoay vô lăng khi xe đã dừng lại, tắt máy và cửa người lái được mở ra khiến xe tự động mở tính năng an toàn. Cách mở khóa đơn giản nhất chính là khởi động lại máy, sau đó lắc nhẹ vô lăng sang hai bên, vô lăng sẽ tự động mở khóa. Đối với ô tô vẫn còn sử dụng chìa khóa cơ, cách mở khóa vô lăng thường phức tạp hơn:

• Đầu tiên, tra chìa khóa vào công tắc và xoay chìa khóa mà không dùng quá nhiều lực. Nếu chìa khóa quay thì vô lăng sẽ được mở khóa. 
• Nếu gặp khó khăn khi xoay khóa điện sang vị trí ACC, hãy xoay chìa khóa trong khi xoay vô lăng sang phải và trái để giải phóng lực căng.
• Hãy đảm bảo rằng bạn không lắc bánh lái từ bên này sang bên kia. Hành động như vậy có thể làm hỏng chốt khóa.

Cách cầm vô lăng xe ô tô

Cầm vô lăng đúng cách là một trong những bước quan trọng nhất để đảm bảo lái xe an toàn, tránh các vụ tai nạn ô tô khi chuyển hướng, sang làn,... Vì kích thước mỗi vô lăng khác nhau, do đó bạn nên xem lại sổ tay hướng dẫn sử dụng xe để quyết định vị trí đặt tay sao cho phù hợp. Nhìn chung, các chuyên gia cho rằng vị trí đặt tay đảm bảo an toàn với nhiều dòng xe nhất là vị trí 9 giờ 15 phút.

Các khuyến nghị về vị trí cầm vô lăng mà bạn cần lưu ý:

• Đặt cả hai tay đối diện nhau trên vô lăng theo hướng 9h15 phút.
• Giữ tay lái vừa phải, không cầm quá chặt, càng không được quá lỏng.
• Cùng với đó, người lái hãy giữ và điều khiển vô lăng bằng cả hai tay. 4 ngón tay ôm vào vành vô-lăng lái, ngón tay cái đặt dọc theo vành vô-lăng lái..

Cách tháo vô lăng xe

Trong quá trình sử dụng, đôi lúc vô lăng sẽ cần được tháo ra để bảo dưỡng các bộ phận bổ sung như công tắc đèn báo rẽ hoặc công tắc điều khiển gạt nước,... Hãy đảm bảo thực hiện tháo lắp vô lăng đúng chuẩn với quy trình sau:

• Bắt đầu bằng việc chờ 180s từ xe ở trạng thái tắt hoàn toàn đến khi tháo cáp âm ắc quy, để các hệ thống điện trên xe hoàn tất việc lưu lại thông tin trong bộ nhớ, sau đó tiến hành cách tháo cọc âm của ắc quy để giúp tránh đoản mạch điện và vô tình làm bung túi khí.
• Trước khi tháo cụm còi, cần chờ 90s từ khi tháo cọc âm ắc quy để hệ thống túi khí xả hoàn toàn điện dự trữ, tránh làm nổ túi khí vô lăng. Tiếp theo, ngắt kết nối còi và mọi nút điều khiển trên vô lăng như âm thanh ô tô  hoặc nút điều khiển hành trình. 
• Xác định vị trí bu-lông hoặc đai ốc gắn vô lăng, thông thường vô lăng sẽ được giữ bằng đai ốc, vì vậy không cần dụng cụ kéo. Hãy nới lỏng bu lông bằng cách xoay ngược chiều kim đồng hồ.
• Khi đai ốc đã được tháo ra, hãy kiểm tra các ren xem có bị hư hỏng không.
• Trước khi thực hiện tháo vô lăng, cần xác định vị trí vô lăng chính xác trên trục lái. Bạn hãy tìm chỉ báo căn chỉnh được sử dụng khi lắp lại vô lăng, nếu không tìm thấy dấu nào, hãy tự đánh dấu rõ ràng.
• Nắm chặt vô lăng và kéo ra ngoài, nó sẽ lệch khỏi trục lái. 
• Sau khi hoàn thành các công việc sửa chữa khác hoặc thay thế vô lăng, hãy khớp  vô lăng với dấu căn chỉnh, nhẹ nhàng đặt vô lăng lên trục lái. Vạch chỉ đánh dấu phải thẳng hàng để tránh vô lăng bị lệch khi di chuyển.

Tuy nhiên, nếu bạn gặp bất kỳ vấn đề gì về vô lăng, cách tốt nhất vẫn nên đến các đại lý ô tô chính hãng để được sửa chữa, bảo hành xe. Đây là cách đảm bảo an toàn nhất cho xe của bạn cũng như tránh được những hư hỏng không mong muốn xảy ra.!

Cách chỉnh vô lăng xe ô tô bị lệch

Vô lăng bị lệch khiến tài xế khó di chuyển, gây nguy hiểm khi lái xe. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến lệch vô lăng như: do va chạm, tai nạn, lốp xe mòn không đều, bánh xe bị lệch, bánh lái lắp bị lệch khi sửa chữa,... nên cách xử lý cũng sẽ khác nhau. Nếu không có kinh nghiệm, bạn nên cân nhắc tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia thay vì tự “đoán bệnh” nhé!

Cách đánh lái vô lăng xe ô tô đúng kỹ thuật

Khi đánh lái, có ba phương pháp tiêu chuẩn nên sử dụng để đảm bảo an toàn khi quay đầu, đổi hướng,... Từng phương pháp sẽ thích hợp với từng trường hợp cụ thể, vì vậy bạn cần linh hoạt thay đổi để đảm bảo lái xe an toàn.

Cách đánh lái đẩy - kéo

Đây là phương pháp đánh lái cơ bản nhất, tay trái đặt ở giữa vị trí 7 - 8 giờ, tay phải đặt giữa 4 - 5 giờ. 

• Nếu tay phải đẩy vô lăng lên, thì tay trái trượt lên, nắm lấy vô lăng và kéo xuống để rẽ. Khi tay trái di chuyển xuống, tay phải sẽ di chuyển trở lại vị trí ban đầu để thực hiện bất kỳ điều chỉnh cần thiết nào tiếp theo.
• Tương tự ngược lại khi tay trái đẩy vô lăng lên. 

Tóm lại, người lái xe sẽ sử dụng khu vực vô lăng trong khoảng khu vực “11 giờ đến 8 giờ” ở bên trái và khu vực “1 giờ đến 8 giờ” ở bên phải, bất kể đang rẽ theo hướng nào. Tay của bạn không vượt qua vô lăng, điều này có thể làm giảm khả năng tay hoặc cánh tay bị thương trong trường hợp túi khí bung ra.

Cách đánh lái qua tay

Đây là phương pháp đánh lái tốt nhất khi bạn đang rẽ ở tốc độ thấp, tầm nhìn hạn chế tại ngã tư hoặc bãi đỗ xe. Đánh lái qua tay nghĩa là tay phải của bạn có thể sử dụng đến khoảng một phần ba trên cùng bên trái và ngược lại. 

Kỹ thuật đánh lái qua tay thực hiện như sau: Tay phải hoặc tay trái nắm lấy vô lăng và đẩy lên, trong khi tay kia thả ra, di chuyển qua cánh tay đối diện và kéo bánh xe lên. Khi vô lăng được kéo lên, tay bắt đầu đẩy sẽ nhả ra và trở về vị trí ban đầu.

Cách đánh lái bằng một tay

Bạn cần giữ hai tay trên vô lăng thường xuyên nhất có thể để đảm bảo an toàn. Chỉ thực hiện đánh lái bằng một tay cho những lúc thật sự cần thiết như khi cần bật đèn pha, cần gạt nước, kính chắn gió, đèn báo rẽ,... hoặc sang số trên xe có hộp số tay. Trong những trường hợp này, hãy để tay còn lại ở vị trí “8-9 giờ” hoặc “3-4 giờ”. Làm như vậy sẽ giữ cho xe ổn định và có thể thực hiện nhiều chuyển động lái hơn nếu cần.

Có nên bọc vô lăng xe ô tô?

Bọc vô lăng hay ốp vô lăng là phụ kiện dành cho vô lăng ô tô. Phụ kiện này không những mang lại nét thẩm mỹ mà còn giúp bảo vệ vô lăng chống trầy xước, va đập. Ngoài ra, bọc vô lăng còn giúp cảm giác cầm nắm tay lái thêm chắc chắn, tăng độ bám và chống mồ hôi tay, mang lại trải nghiệm lái xe tuyệt vời hơn. 

Dựa trên những lợi ích và ưu điểm khi bọc vô lăng cho xe ô tô trên đây mà nhiều chủ xe quyết định ốp bánh lái cho “xế yêu”. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý chọn các sản phẩm ốp chất lượng, đảm bảo đúng kích thước, mẫu mã xe và chất liệu phù hợp.

Một số lưu ý khi bọc vô lăng xe ô tô

Lợi ích của việc bọc vô lăng đã rõ, vậy liệu có chú ý nào khi thực hiện bọc vô lăng cho xe không? Dưới đây là một số tiêu chí bạn cần quan tâm khi lựa chọn lớp vỏ và thực hiện bọc vô lăng:

• Kích thước: Kích thước dày/mỏng của lớp vỏ bọc tùy thuộc vào kích cỡ cầm nắm của người điều khiển. Cần chọn lớp vỏ bọc sao cho vừa vặn với tay cầm người lái nhất. 
• Chất liệu: Có nhiều chất liệu lớp vỏ bọc khác nhau như da, nỉ, cao su,...mỗi loại có các ưu, nhược điểm khác nhau. Bạn nên dựa vào nhu cầu để lựa chọn vỏ bọc phù hợp và ưng ý nhất.
• Mẫu mã: Từng loại xe (xe thể thao, xe địa hình, xe gia đình,...) sẽ có phong cách nội thất khác nhau nên bạn chỉ cần lựa chọn mẫu mã của lớp vỏ sao cho phù hợp với phong cách chung.
• Nguồn gốc xuất xứ: Tại Việt Nam, có khá nhiều địa chỉ bán vỏ bọc, dán vô lăng. Nếu muốn đảm bảo nhất, bạn nên đến các đại lý chính hãng để được tư vấn và lựa chọn loại bọc phù hợp, vừa ý nhất 

Vô lăng xe ô tô là một trong những bộ phận đầu tiên mà người mới tập lái cần làm quen và tìm hiểu. Qua bài viết này, Toyota hy vọng đã giúp bạn tự tin hơn trong bước đầu tập luyện với việc cầm lái. Ngoài ra, bạn có thể đăng ký lái thử và nhận thêm nhiều thông tin hữu ích tại website hoặc liên hệ trực tiếp tới số hotline 0916 001 524 để được hướng dẫn chi tiết.

Tag: xe hybrid là gì, xe SUV là gì, cà vẹt xe là gì, hud là gì, đèn sương mù ô tô là gì, áp suất lốp là gì, phanh tang trống là gì, kính ô tô là gì, dây curoa là gì, cảm biến áp suất lốp ô tô là gì, gps là gì, apple carplay là gì, cruise control là gì, adaptive cruise control là gì

Khám phá thêm về Toyota tại:

Facebook | Youtube | Instagram